پرهيز از شك و ترديد
عن علي عليه السلام قال : عليك بلزوم اليقين و تجنب الشك فليس للمرء شي ء اءهلك لدينه من غلبة الشك علي يقينه ؛(1)
امام علي عليه السلام فرموده است :
((بر تو باد به ملازمت يقين و دوري جستن از شك ، چه آن كه هيچ چيزي براي نابود ساختن دين آدمي بدتر از شك و ترديد نيست .))
افراد فاسد و گمراه كننده وقتي مي خواهند كسي را از صراط مستقيم منحرف نمايند و او را به راه باطل سوق دهند، اول با وسوسه هاي خائنانه يقينش را متزلزل مي كنند و گرفتار شك و ترديدش مي نمايند، سپس بذر تجري را در ضميرش مي افشانند و او را به راهي كه خلاف حق و مصلحت است سوق مي دهند.
حضرت آدم عليه السلام يقين داشت كه خداوند او را از نزديك شدن به شجره منهيه منع فرموده است ، اما شيطان وقتي خواست او را اغفال كند و به كار ناروا وادارش نمايد، به وي گفت : درختي را كه تو از آن اجتناب مي نمايي ، ((شجره خلد)) است و اگر از ميوه آن بخوري هميشه در بهشت مي ماني و براي آن كه آدم و حوا را نسبت به گفته خود مطمئن نمايد، قسم ياد كرد و گفت : ((من خيرخواه شما دو نفر هستم .))
با اين وسوسه شيطاني يقين آدم عليه السلام متزلزل گرديد و دچار شك و ترديد شد و از ميوه ممنوعه استفاده نمود و در نتيجه از بهشت بيرون شد.
علي عليه السلام عمل آدم را در عبارتي كوتاه بيان فرموده :
فباع اليقين بشكّه و العزيمة بوهنه و استبدل بالجذل وجلا و بالاغترار ندما؛(2)
((آدم عليه السلام يقين خود را با شك معامله كرد و تصميم خويشتن را به سستي مبدل ساخت ، فرح و شادي اش را با ترس معاوضه كرد و پشيماني جايگزين غرورش گرديد.))(3)
1- غررالحكم ، ص 483.
2- نهج البلاغه ، ص 42.
3- شرح و تفسير دعاي مكارم الاخلاق ، ج 1، ص266.