? در حدیثی از پیامبر اکرم (صلی الله علیه وآله وسلم) آمده است:

وقتی شب قدر فرا می‌رسد خداوند جبرئیل و بسیاری از ملائکه را روی زمین می‌فرستد، جبرئیل ملائکه را احضار می‌کند و به آن‌ها می‌گوید که به زمین بروید و هرکس دعایی می‌کند به دعای آن‌ها آمین بگویید.

وقتی سحر شب قدر فرا می‌رسد ملائکه به دستور جبرئیل باز می‌گردند، ملائکه به جبرئیل می‌گویند که امشبی که ما پایین آمدیم و برای دعا کنندگان طلب استغفار کردیم، نتیجه چه شد؟. جبرئیل می‌فرماید که نیاز‌های آن‌ها بر آورده شده و خداوند همه آن‌ها را می‌آمرزد به غیر از افرادی که سه گناه خاص را انجام داده اند.

جبرئیل می‌فرماید هرکس سه گناه

?عاق والدین
?قطع رحم
?قهر کردن

را انجام دهد حتی اگر شب زنده داری کند و قرآن به سر بگیرد گناهانش بخشیده نمی‌شود.

? بحار الانوار، ج ۹۳ ص ۳۳۷

?? شرحی کوتاه بر این ۳ گناه :

? عاق والدین:

عاق والدین به معنای کسی است که پدر و مادر از دست وی راضی نیست، عاق والدین شده به چه کسی می‌گویند؟ برخی فکر می‌کنند که اگر مادر یا پدر به وی بگوید از تو راضی نیستم این به معنای عاق والدین است که این درست نیست.

حضرت علی (علیه السلام) در اواخر نهج البلاغه می‌فرمایند: هرکس پدر و مادر از دستش ناراحت باشد عاق والدین شده و لازم نیست این مسئله توسط پدر یا مادر به وی گفته شود. یعنی فرزندی که با رفتار، کردار و گفتارش موجب ناراحتی والدینش شود عاق شده است.

شاید پدر یا مادر نفرین نکنند، اما همین که پدر و مادر را بیازاریم عاق والدین شده ایم. جوانان باید مراقب باشند که دل پدر و مادرانمان را نشکنیم، زیرا اگر می‌خواهیم در ماه رمضان توشه برداریم یکی از مهمترین شروطش رضایت والدین است.

? قطع رحم:

قاطع رحم به کسی می‌گویند که عزیزان خود را فراموش کرده و به دیدار آن‌ها نمی‌رود. قاطعان رحم کسانی هستند که از قوم و خویش خود بریده اند. شخصی با برادر، خواهر و نزدیکان رفت و آمدش را قطع کرده، اما شب قدر قرآن به سر می‌گیرد، مشخصاً وی از فضیلت چنین شبی کاملاً بی بهره است.

اگر می‌خواهیم با خدا رابطه پیدا کنیم باید روابط خانوادگی را داشته باشیم. روایتی داریم که می‌گوید: کسی را که با خانواده خود قطع رابطه کرده به بهشت راه نمی‌دهند،این روایات و احادیث باید با دقت بیشتری مورد نظر قرار گیرند. برخی گناهان در جهان وجود دارد که پاک می‌شوند و در مورد هیچکدام چنین حدیثی نیامده، اما ببینید قطع رحم تا چه حد گناه بزرگی است که چنین روایتی در قبال آن آمده است.

? قهر کردن :

سومین گناه بزرگی که بخشیده نمی‌شود کینه ورزی و قهر است. فردی با فردی دیگری قهر کرده و شب قدر قرآن به سر می‌گیرد، طبیعتاً در این مورد هم دعا و استغفار مورد قبول نیست، زیرا چگونه شما گذشت ندارید، اما انتظار گذشت دارید؟. در آیه قرآن آمده است: بگذرید تا خدا از شما بگذرد.
این‌ها نکات بسیار مهمی هستند، ما اگر می‌خواهیم از ماه رمضان و شب‌های قدر بهره ببریم باید به این نکات توجه داشته باشیم، زیرا نمی‌توان با دست خالی از این ماه دست پر بیرون آمد. این‌ها موانعی است که ما هم باید سعی کنیم آن‌ها را برطرف کنیم، حتی اگر کسی در اطرافمان قهر است باید سعی در آشتی آن‌ها کنیم.
امام رضا (علیه السلام) نیز در مورد شروط ورود به ماه مبارک رمضان می‌فرمایند: اگر مدیون کسی هستید و امانت کسی در دست شماست، پیش از ماه مبارک رمضان باید حق مردم را ادا کنید. وقتی حق کسی بر گردن من است و من مدیون مردم هستم چگونه می‌توانم به ماه مبارک رمضان وارد شوم؟.
امام هشتم (علیه السلام) درباره دومین شرط اساسی ورود به ماه رمضان می‌فرمایند اگر با کسی قهر هستید باید پیش از ورود به ماه مبارک رمضان آشتی کرده و تمام کینه‌ها را کنار بگذارید، زیرا بدون شک به غیر از آن راهی برای ورود به ماه مبارک رمضان پیدا نمی‌کنید.
پیامبر اکرم (صلی الله علیه وآله وسلم) طی حدیثی درباره گناه قهر کردن می‌فرمایند: اگر دو مسلمان با هم قهر باشند و بعد از سه روز با هم آشتی نکنند و بر قهر پافشاری کنند، اگر بمیرند مسلمان از دنیا نمی‌روند.
امام صادق (علیه السلام) نیز طی حدیثی درباره اجتناب از قهر می‌فرمایند: ملعون است کسی که طرف مقابل قهر می‌خواهد با وی آشتی کند، اما وی از پذیرش آشتی امتناع می‌کند. این شخص بدون شک ملعون است.

? سخن چینی در آیات و روایات

?وای بر هر عیب جوی سخن چین. (همزه، ۱)
?از کسانی که بسیار عیب جو و سخن چین هستند پیروی مکن. (قلم، ۱۱)

?بدترین شما کسانی هستند که سخن چینی می کنند و میان دوستان جدایی می افکنند و دنبال عیوب افراد پاکدامن می روند.

?دشمن ترین شما نزد خدا کسانی هستند که برای سخن چینی بین دوستان کوشش می کنند و جمعیت های متشکّل را پراکنده می سازند و کارشان تفرقه افکنی میان انجمن ها و عیب جویی از پاکان و نیکان است.

?عذاب قبر به خاطر سخن چینی و غیبت و دروغ است.
?سخن چین وارد بهشت نمی شود.
?بهشت بر قتّاتین یعنی کسانی که برای فساد بین مردم گام بر می دارند حرام است.
?سخن چین در صحرای محشر به چهره میمون محشور می شود.
?نمّام از رحمت خدا دور است.

امام صادق عليه السلام فرمود:

? هنگام مرگ جوانى، پيامبر اكرم صلي الله عليه و آله كنار بستر او حضور يافتند و به جوان فرمودند: بگو لااِلهَ اِلاَّاللّهُ، فرمود: زبانش بند آمد، چند بار تكرار كرد ولى زبان او بند شد،

?پيامبر صلي الله عليه و آله به زنى كه كنار جوان بود فرمود: آيا اين جوان مادر دارد؟ زن گفت: بله، من مادر او هستم، فرمود: آيا از او ناراضى هستى؟ زن گفت: بله شش سال است با او صحبت نكرده ام،

?? فرمود: از او راضى شو، زن گفت: يارسول اللّه بخاطر رضايت تو خدا از او راضى شود. (من از او راضى شدم)

?? سپس پيامبر صلي الله عليه و آله بجوان فرمود: بگو لااِلَهَ اِلاَّاللّهُ، جوان در اين هنگام گفت: لااِلهَ اِلاَّاللّهُ و پس از لحظاتى مرد.

?بحار الانوار‌ جلد ۷۴

✨فَأَطْفِئُوا مَا کَمَنَ فِي قُلُوبِکُمْ مِنْ نِيرَانِ الْعَصَبِيَّةِ وَ اَحْقَادِ الْجَاهِلِيَّةِ، فَإِنَّمَا تِلْکَ الْحَمِيَّةُ تَکُونُ فِي الْمُسْلِمِ مِنْ خَطَرَاتِ الشَّيْطَانِ وَ نَخَوَاتِهِ، وَ نَزَغَاتِهِ وَ نَفَثَاتِهِ

?شراره هاى تعصب و کينه هاى جاهليّت را که در دلهايتان پنهان شده خاموش سازيد، زيرا اين نخوت و تعصب ناروا را که در مسلمان پيدا مى شود از القائات شيطان و نخوتها و فسادها و وسوسه هاى اوست»
.
✍در اين تعبير امام عليه السلام تعصبهاى ناروا و کينه هاى جاهليّت را تشبيه به آتشى کرده که در اعماق دلها کمين مى کند، ناگهان سر بر مى آورد و همه وجود انسان را فرا مى گيرد و از آن به بيرون سرايت مى کند و گاه قوم و قبيله اى را به آتش مى کشد. امام عليه السلام اين صفت رذيله را از وساوس شيطان مى شمرد که از برون به درون مسلمانان القا مى گردد; يعنى مسلمان واقعى از آن بيگانه است.

? خطبه ۱۹۲ نهج البلاغه

انتقام جوئي
يعنى كسى كه بدى با انسان كند اگر او نيز در صدد بدى كردن به مثل آنچه او كرده است يا بالاتر برآيد اين انتقام جوئي است، اين حالت تا جايي پيش مي رود كه اگر چه شرعا حرام باشد، باز هم مرتكب آن مي شود، مانند: مكافات غيبت به غيبت، و فحش به فحش، و بهتان به بهتان. و همچنين غير اين‏ها از افعال محرمه. و شكى در حرمت آن نيست.
رسول خدا - صلّى اللّه عليه و آله - فرمودند كه: «اگر مردى تو را سرزنش كند به عيبى كه در تو هست، تو سرزنش مكن او را به آنچه در اوست». و نيز فرمودند: «دو نفر كه يكديگر را دشنام مى‏دهند دو شيطان‏اند كه همديگر را مى‏درند». «روزى در مجلس حضرت رسول - صلّى اللّه عليه و آله - ، شخصى به يكى از صحابه دشنام داد، و او ساكت بود، بعد از آن، او نيز شروع كرد به تلافى آن. حضرت برخاستند و فرمودند كه: فرشته از جانب تو جواب مى‏داد و چون خود به سخن آمدى فرشته رفت و شيطان آمد، و در مجلسى كه شيطان در آن است من نمى‏نشينم». پس بر مرد ديندار لازم است كه هر گاه از كسى نسبت به او ظلمى صادر شود در گفتار يا كردار، اگر از شريعت مقدسه جزائى و انتقامى به جهت آن مقرر است به آن اكتفا كند و از آن تعدى نكند، اگر چه بهتر آن است كه از آن نيز چشم بپوشد و از آن شخص عفو كند. و اگر در شرع، جزاء معيّنى به جهت آن نرسيده است پا از دايره شرع بيرون ننهد. و اگر سخنى بگويد، سخنى باشد كه حرام نباشد، مثل اينكه: در مقابل كسى كه او را مذمت كند يا دشنام دهد و مانند آن از چيزهائى كه در شرع مكافاتى ندارد همين قدر گويد كه: اى بى‏حيا، و اى بد خلق، و اى بى‏آبرو، و اى بى‏شرم - اگر اين صفات را داشته باشد -. يا بگويد خدا جزاى تو را بدهد، يا خدا از تو انتقام كشد، يا تو كيستى كه من جواب تو را گويم، يا اى جاهل، و اى احمق. و اين دروغ نيست، زيرا كه هيچ كس از جهل و حمق خالى نيست.
همچنان كه مروى است كه: «مردم همه در شناختن ذات خدا احمق‏اند». و بهتر اين است كه زبان به اين‏ها نيز نگشايد و حواله آن را به رب الارباب نمايد، زيرا كه بعد از شروع در جواب، خود را نگاهداشتن مشكل است. و اكثر مردم در وقت غضب از ضبط خود عاجزند.

ادامه »