سالروز شهادت سید شهیدان اهل قلم ،سید مرتضی آوینی
گرامی باد.
کله جوش حاوی کلسیم و فسفر بالاست؛ طبع این غذا گرم بوده، بنابراین برای افرادی که مزاج (طبع) بلغم (سرد و تر) دارند، بسیار مناسب است.
برای بررسی خواص کله جوش و اینکه مصرف آن برای چه افرادی مفید است با حیدر عظمایی محقق و پژوهشگر طب سنتی گفت‌وگو کردیم که در ادامه مشروح آن را می‌خوانید.
مهم‌ترین ترکیبات موجود در کله جوش
حیدر عظمایی محقق و پژوهشگر طب سنتی در گفت و گو با خبرنگار حوزه کلینیک گروه علمی پزشکی باشگاه خبرنگاران؛ درباره مهم‌ترین ترکیبات موجود در کله جوش اظهار کرد: این غذا حاوی کلسیم، چربی، نمک، پروتئین، کربوهیدرات، فسفر و ویتامین B۳ (نیاسین) است.
وی درباره انرژی موجود در هر صد گرم کشک بیان کرد: ماده اصلی تشکیل دهنده کله جوش، کشک است، پس استفاده کردن از کشک مرغوب بسیار اهمیت دارد؛ در هر صد گرم کشک حدود ۱۰۵ تا ۱۲۰ کالری انرژی موجود است، بنابراین این ماده یکی از بهترین تأمین کننده‌های انرژی مورد نیاز بدن محسوب می‌شود.
این محقق و پژوهشگر طب سنتی افزود: کلسیم برای جذب در بدن نیاز به پروتئین و ویتامین D دارد، به همین علت در تهیه کله جوش باید از گردو و پسته استفاده شود؛ افراد پس از مصرف این غذا باید چند عدد خرما میل کنند تا ویتامین D مورد نیاز از این طریق جذب شود.
مهم‌ترین خواص کله جوش
عظمایی درباره مهم‌ترین خواص کله جوش گفت: کله جوش نقش موثری در درمان پوکی استخوان و جلوگیری از ابتلا به این بیماری دارد؛ کشک حاوی مقداری نمک است بنابراین مبتلایان به فشار خون هنگام مصرف این غذا نباید به آن نمک اضافه کنند.
وی تاکید کرد: افراد باید در تهیه، نگه داری و مصرف کشک دقت و از استفاده کردن از کشک‌های مانده، رطوب گرفته و بی کیفیت پرهیز کنند، زیرا مصرف این کشک‌ها موجب مسمویت می‌شود.
این محقق و پژوهشگر طب سنتی تصریح کرد: نام دیگر کله جوش، کال جوش است به این معنا که کشک موجود در این غذا نباید زیاد جوشانده شود.
مواد لازم برای تهیه کله جوش (۴ نفر)
کشک مرغوب و خشک شده ۲۵۰ گرم
مغز گردو ۱۰۰ گرم
سیر یک حبه
مغز پسته ۵۰ گرم
پیاز خرد شده یک عدد
نعناع یا پونه خشک شده یک قاشق غذاخوری
آب چهار لیوان
روغن زیتون نصف استکان
زردچوبه به مقدار لازم
گوشت چرخ کرده گوسفندی (در صورت دلخواه) ۳۰۰ گرم
طرز تهیه کله جوش
- برای تهیه کله جوش باید نخست پیاز‌ها را خُرد کنید؛ سپس آنها را با روغن زیتون در حرارت ملایم تفت دهید تا طلایی رنگ شود.
- اشخاصی که تمایل دارند این غذا را همراه با گوشت میل کنند، در این مرحله باید گوشت چرخ کرده گوسفندی را به پیاز‌ها اضافه کنند و آنها را به شکل گرد درآورده، بگذارند به خوبی بپزند.
- مغز گردو و پسته را به پیاز داغ اضافه کنید و آنها را کمی تفت دهید تا نرم شوند.
- قابلمه را روی اجاق گاز گذاشته و آب را درون آن بریزید، سپس زردچوبه را به آب اضافه و صبر کنید تا به جوش بیاید.
- پیاز داغ، مغز گردو و پسته تفت داده شده را به مواد درون قابلمه بیفزایید، سپس کشک را اضافه و صبر کنید تا یک قُل بزند.
- نعناع یا پونه خشک شده را روی کله جوش بریزید و آن را میل کنید.
- این غذا بهتر است با نان سنگک مصرف شود.
چگونه پرخوابی و بی‌حالی بهاره را از خود دور کنیم؟
فصل بهار علی‌رغم نشاط و سرزندگی ذاتی‌اش، بعضا برای بسیاری از ما با بی‌حالی و خواب‌آلودگی همراه است. این حس و حال نه تازگی دارد و نه مختص به ماست. ما این حس و حال بهاری را از قدیم الایام به یاد داریم؛ چه در دوران مدرسه که در فصل بهار حال و حوصله‌ی درس خواندن برایمان باقی نمی‌ماند و چه در دوران دانشجویی که رمقی برای رفتن به کلاس‌ها نداشتیم.
اما مسئله به این اینجا ختم نمی‌شود و گا‌ها کسانی را می‌دیدیم که در کلاس یا هنگام مطالعه چنان خوابشان می‌برد که گویی کتاب و قلم برایشان حکم قرص‌های خواب‌آور را دارد. این خواب‌آلودگی، کسالت و بی‌حالی مختص به زمان درس و مدرسه نیست و آدمی در هر برهه از زندگی خود در فصل بهار کمابیش به آن دچار می‌شود.
چرا در طول روز بی حال و خواب آلود می‌شویم؟
احساس بی‌حالی و ضعف فقط به فصل بهار ختم نمی‌شود و احتمالا افراد زیادی را دیده‌ایم که در فصل‌های دیگر سال هم درگیر این حس‌وحال هستند.
ضعف‌ها علت‌های زیادی دارند. بعضی از آنها را فقط خودمان متوجه می‌شویم و حتی پزشک هم در معایناتش، چیزی دستگیرش نمی‌شود.
یکی از علت‌های اصلی ضعف و بی‌حالی در طول روز، افت فشار است که به صورت تاری دید و ضعف‌های عضلانی خودش را نشان می‌دهد.
این افت فشار خون علت‌های فراوانی مثل مصرف دارو‌های کنترل فشارخون و دیابت دارد.
پس تمام کسانی که در طول روز دچار ضعف و بی‌حالی هستند، اول از هر کاری باید فشار خون خود را چک کنند. اگر ماکزیمم فشارخونتان کمتر از ۹۰ و مینیمم آن کمتر از ۶۰ باشد به احتمال فراوان ضعف و بی‌حالی‌تان به علت افت فشار خون است.
البته تغذیه نامناسب، نخوردن صبحانه و مصرف نکردن مواد قندی هم باعث افت فشار خون می‌شود. پس خوردن صبحانه را فراموش نکنید و همیشه مقداری شکلات و تنقلات به همراه داشته باشید تا در صورت افت قندخونتان به دادتان برسند.
تغییرات آب و هوایی و تغییرات زمانی
تغییرات آب و هوا و ورود به فصل بهار سبک زندگی متفاوتی را در زندگی روزمره میطلبد که رعایت نکردن آن به خودی خود بی‌حالی و خواب آلودگی را در طول روز به همراه دارد.
ما دو نوع بهار داریم؛ بهار نجومی و بهار طبی. بهار نجومی همان بهاری است که همه‌ی ما با آن آشنا هستیم و هرساله با یک عالمه تشریفات آمدنش را جشن می‌گیریم. بهار طبی، اما کمی متفاوت است و بنا به شهر و منطقه‌ای که در آن زندگی می‌کنیم فرق می‌کند. به عنوان مثال این بهار در تهران از اوایل اسفندماه شروع می‌شود و در مناطق سردسیری مثل ارومیه از نیمه فروردین ماه آغار می‌شود. اگرچه با توجه به تغییرات آب و هوایی که در سراسر جهان داریم، آغاز بهار طبی همواره در حال تغییر است.
همه‌ی این‌ها را بگذارید کنار اینکه شروع فصل بهار در کشور ما با یک تعطیلات ۱۵ روزه همراه است. به‌هم خوردن ساعت خواب در تعطیلات نوروز باعث می‌شود تا مدت‌ها بدن‌مان به محیط‌های کاری عادت نکند و به نوعی در مقابل بیداری در ساعات اولیه روز مقاومت کند. به همین دلیل محققان در این باره توصیه می‌کنند که از روز دهم فروردین سعی کنید زمان خواب خود را مانند روز‌های کاری تنظیم کنید تا آهسته آهسته بدن به این تغییر عادت کند.
جلو کشیدن ساعت هم در ابتدای فصل بهار می‌تواند یکی از علت‌های احساس بی حالی، کسالت و خواب‌آلودگی در روز‌های اولیه این فصل باشد. دربسیاری از کشور‌ها با هدف بهینه‌سازی انرژی در فصل بهار و پاییز ساعت رسمی کشور را یک ساعت به جلو و یا به عقب کشیده می‌شود.
این تغییر ساعات کار در ظاهر شاید به چشم نیاید، اما در بسیاری از مواقع باعث اختلال در ساعت ذهن و بدن ما می‌شود. اختلال احتمالی در ساعت بدن می‌تواند ما را با مشکل مواجه کند. وقتی در فصل بهار ساعت‌ها یک ساعت به جلو کشیده می‌شوند در واقع ما ۳۶۰۰ ثانیه وقت کم می‌آوریم که جبران و تطبیق دادن ساعت بدن با آن ممکن است کمی زمان ببرد.
تغذیه مناسب رمز غلبه بر رخوت و خواب‌آلودگی در بهار
در طول روز غذا‌های سنگین نخورید. زیرا بعد از خوردن غذا به دلیل اینکه دستگاه گوارش خون زیادی به خود جذب می‌کند، خون‌رسانی به مغز کم می‌شود و این مسئله سبب خواب‌آلودگی می‌شود. ترشح ناگهانی انسولین هم باعث خواب آلودگی می‌شود. پس سعی کنید بجای آن از غذا‌های سبک و دارای مواد قندی استفاده کنید.
از دیدگاه طب سنتی این بی‌حالی، کرختی و احساس خواب‌آلودگی در فصل بهار به دلیل تغییر مزاج و افزایش رطوبت در بافت‌های بدن اتفاق می‌افتد. در واقع هر چه رطوبت در بافت‌ها و مغز زیاد شود، احساس خواب آلودگی و بی حالی در این فصل هم بیشتر می‌شود.
توصیه‌های تغذیه‌ای در بهار
در فصل بهار از خوراکی‌ها و مواد ملین استفاده کنید. آش، سوپ، غذا‌های سبک و غذا‌هایی که سبزیجات بیشتری دارند در این فصل مناسب هستند و می‌توانند به برطرف کردن این حس در طول روز کمک کنند.
از خوردن مواد غذایی گوشتی، کله‌پاچه، گوشت‌های فرآوری شده و کنسرو‌ها پرهیز کنید. مصرف گوشت قرمز در این فصل احساس خواب‌آلودگی را در طول روز زیاد می‌کند. همچنین از خوردن آجیل‌های شور حتی‌الامکان بپرهیزید.
ادویه‌جات، فلفل‌سیاه و زنجبیل مناسب فصل بهار نیستند و مصرف آنها در این فصل توصیه نمی‌شود. به طور کلی سعی کنید در فصل بهار رژیم غذایی تان را به سمت غذا‌های گیاهی ببرید و کمتر مواد حیوانی مصرف کنید.
متاسفانه امروزه مردم کمتر به سبک زندگی و تغذیه خود در فصول مختلف توجه می‌کنند. بهار و پاییز برایشان فرقی نمی‌کند، نه تنها تنوع غذایی شان تغییری نمی‌کند بلکه بی‌پروا به فست‌فود‌ها هم هجوم می‌آورند. همین مسئله هم باعث کسالت و بی‌حالی در آنها می‌شود و هم علت بروز بسیاری بیماری‌ها است. به همین دلیل بعضا شاهدیم که افراد در فصل بهار دچار انواع بیماری‌های عفونی و آلرژیک می‌شوند.
از پرخوری بپرهیزید!
مصرف غذا‌های لطیف در فصل بهار علاوه بر اینکه سلامت شما را تضمین می‌کند، از کسالت و خواب‌آلودگی در طول روز نیز جلوگیری می‌کند.
در این فصل از سبزیجات بهاری استفاده کنید. در هر منطقه از کشور ما سبزیجات خاصی می‌روید که می‌توان با آن آش یا سوپ درست کرد. آش و سوپ را در طول روز مصرف کنید. در نهایت آش جو را در بهار فراموش نکنید. از آش جو به عنوان پاک‌کننده قوی در بدن یاد می‌شود.
در فصل بهار، صبحانه شیر و عسل و نان‌سبوس‌دار بخورید. این صبحانه سبک بوده و نشاط شما را در طول روز حفظ می‌کند. همچنین از خوردن ارده و شیره انگور در این فصل حتما خودداری کنید.
خون بدهید!
فصل بهار زمان مناسبی برای خون دادن است. حتما درباره فواید اهدای خون زیاد شنیده‌اید. همچنین در خصوص حجامت کردن در فصل بهار توصیه‌های فراوانی شده است. حجامت کردن در بهار، غلظت خون را کاهش می‌دهد و بدن را پاکسازی می‌کند که همه‌ی این موارد در نشاط ما در طول روز موثر خواهد بود.
ورزش کنید
فعالیت بدنی مناسب و کافی در فصل بهار می‌تواند احساس رخوت، کسالت و خواب آلودگی را از ما دور کند. توصیه می‌شود ورزش و پیاده‌روی را در این فصل در برنامه روزمره خود داشته باشیم. ضمنا بهترین ساعات ورزش و پیاده‌روی در فصل بهار ساعات اولیه روز و اواخر روز است. صبح زود و هنگام غروب مناسب‌ترین زمان برای ورزش و پیاده روی است
آشی که چربی و فشار خون را پایین می آورد/ درمان خانگی کم خونی با یک غذای خوشمزه
مصرف یک نوع آش در درمان کم خونی، کاهش چربی و فشار خون موثر است.
به گزارش خبرنگار حوزه کلینیک گروه علمی پزشکی باشگاه خبرنگاران؛ طبع آلو سرد و تر و آش آلو معدل است؛ آش آلو برای افرادی که مزاج (طبع) گرم و خشک (صفرا) دارند، بسیار مفید است؛ مصرف این آش نقش موثری در رفع یبوست دارد.
برای بررسی خواص آش آلو و اینکه مصرف این آش برای چه افرادی مفید است با حیدر عظمایی محقق و پژوهشگر طب سنتی گفت‌وگو کردیم که در ادامه مشروح آن را می‌خوانید.
مهم‌ترین ویتامین‌ها و مواد معدنی موجود در آش آلو
حیدر عظمایی محقق و پژوهشگر طب سنتی در گفت‌وگو با خبرنگار حوزه کلینیک گروه علمی پزشکی باشگاه خبرنگاران جوان؛ درباره مهم‌ترین ویتامین‌ها و مواد مدنی موجود در آش آلو اظهار کرد: آش آلو حاوی انواع ویتامین‌های A، گروه ویتامین‌های B مانند b۲ و C و مواد معدنی مانند آهن، کلسیم، فسفر، منیزیم، منگنز و گوگرد است.
مهم‌ترین خواص آش آلو
وی بیان کرد: آش آلو تقویت کننده عمومی بدن بوده و برای مبتلایان به اختلالات کبدی بسیار مفید است؛ مصرف این آش سبب دفع اسید اوریک بدن می‌شود بنابراین برای مبتلایان به نقرس مفید است، همچنین این آش برای افرادی که مبتلا به چربی خون و دیابت هستند هم مناسب است.
این محقق و پژوهشگر طب سنتی با اشاره به نقش موثر مصرف آش آلو در کنترل فشار خون افزود: آش آلو حاوی پتاسیم بوده و بنابراین برای مبتلایان به فشار خون مفید است، مصرف این آش موجب پاکسازی عروق می‌شود و برای مبتلایان به کم‌خونی و مشکلات تنفسی مانند آسم مفید است.
مواد لازم برای تهیه آش آلو (۶ تا هشت نفر)
آلو زرد، سیاه یا بخارای خیس شده ۲۰۰ گرم
سبزی (تره، جعفری، گشنیز، مرزه و ترخون) ۵۰۰ گرم
پیاز خُرد شده یک عدد
نمک، فلفل، زردچوبه، زنجبیل، زیره و دارچین به مقدار لازم
آب یک و نیم لیتر
نعناع و سیرداغ به مقدار لازم برای تزئین
پیاز داغ ۲ قاشق غذاخوری
پیاز رنده شده یک عدد
لپه یا حبوباتی دیگر مانند لوبیا، ماش یا عدس ۱۰۰ گرم
برنج ۲۰۰ گرم
گوشت چرخ کرده گوسفندی (در صورت دلخواه) ۲۰۰ گرم
طرز تهیه آش آلو
- حبوبات باید به مدت چهار تا پنج ساعت خیس شوند تا نفخ ایجاد نکنند.
- نخست برنج را با یک لیتر آب و کمی نمک حرارت دهید تا به شکل کته پخته شود، سپس آن را بکوبید تا یکدست شود.
- پیاز خُرد شده را با ادویه‌جات و کمی روغن تفت دهید سپس لپه یا حبوبات دیگر را به همراه نیم لیتر آب به مواد اضافه کنید تا پخته شود.
- برنج و سبزی‌های شسته و خُرد شده را به سایر مواد بیفزایید.
- پس از آنکه آش چند دقیقه جوشید آلو خیس شده را به آن اضافه کنید.
- افرادی که تمایل دارند آش را همراه با گوشت میل کنند باید در این مرحله گوشت را با پیاز رنده شده مخلوط کنند و به شکل گرد در آورده، بگذارند به آرامی بپزد.
- پس از جا افتادن آش روی آن را با سیر، پیاز و نعناع داغ تزئین و میل کنید؛ سیر و پیاز داغ نباید خیلی سرخ شوند.
امام باقر علیه السلام:
مَن کَفَّ غَضَبَهُ عن النّاس کَفَّ اللهُ عنهُ عَذابَ یومَ القِیامة
کسی که خشمش را از مردمان باز دارد خداوند نیز در روز قیامت عذابش را از او باز می دارد.
?منبع : کافی(ط-الاسلامیه) ج 2 ، ص 305 ، ح 15
