قوانين الهي، قوانيني است از آفريدگار، براي بهترين آفريده که با احاطه کامل بر ابعاد وجودي انسان و ارزيابي همه جانبه و همسو با سير تکامل هستي وضع مي گردد و سعادت انسان را تامين مي نمايد. مسلماً پيروي از قوانين الهي فوايد بي شماري را براي جامعه به ارمغان خواهد آورد و ناديده گرفتن هر يک از آن ها زيان هاي بي شماري را به دنبال خواهد داشت. يکي از اين قوانين، قانون حجاب است که از احکام ضروري اسلامي مي باشد و فقهاي شيعه آن را از ضروريات دين شمرده اند. ما در اين نوشتار به بعضي از فوائد و آثار حجاب اسلامي مي پردازيم.
آثار رواني
الف) دل آرام و مطمئن
از آن جا که حجاب يکي از احکام الهي است، انسان با عمل کردن به دستورات خداوند متعال به مقام قرب الهي نائل مي شود. در جوار امن و قدس ربوي قرار مي گيرد و در نتيجه به يک طمأنينه و اطمينان قلبي در رعايت احکام اسلامي دست مي يابد و به کمال رضايت مندي مي رسد علاوه بر اين سبب اظهار دوستي به خداوند متعال و ائمه و در نتيجه محبوب خدا شدن مي شود چنان که آيه شريفه مي فرمايد: اگر خدا را دوست مي داريد از من پيروي کنيد که خدا شما را دوست بدارد و گناه شما را ببخشد که خداوند آمرزنده و مهربان است.
دوست داشتن و محبوب ديگران بودن يک نياز فطري و رواني انساني است با حفظ حدود شرعي و اطاعت از خداوند و محبوب خدا و اوليا شدن نياز را ارضاء نموده و به اطمينان خاطر مي رسد. و در پرتو اين امر احساس ارزشمندي، اعتماد به نفس پيدا مي کند چيزي که نبود آن باعث جلوگيري هاي خياباني و مشکلات ارتباطي مي شود.
ب) حجاب، نياز فطري

انسان ها يک نياز فطري دروني به نام حيا و شرم دارند. علاوه بر مطالعات مردم شناسي و روان شناسي جنسي، از مطالعات تاريخي نيز استفاده مي شود که انسان در هيچ مقطعي بدون پوشش زندگي نکرده است و اين مطلب حاکي از وجود شرم و حياي ذاتي انسان است. پرفسور اسوالد شوارتز، طبيب و روان شناس اتريشي مي نويسد: «علاوه بر مردم شناسي تجزيه و تحليل روان شناسي نيز ثابت مي کند که احساس شرم، يکي از صفات عمده نوع بشر است. هيچ قبيله اي هر قدر هم بدوي بوده باشد شناخته نشده است که از خود شرم بروز ندهد و بچه هاي کوچک نيز شرم دارند.»
از آيات مربوط به خلقت حضرت آدم و حوا نيز فطري بودن پوشش و حجاب استفاده مي شود. پس حجاب پاسخ مثبت به اين نياز دروني و فطري است که در نهايت به سلامت رواني فرد منجر مي شود.
ج) حفظ بهداشت رواني
يکي از فوايد و آثار مهم حجاب، ايجاد آرامش رواني است. فقدان حجاب و آزادي معاشرت هاي بي بند و باري ميان زن و مرد هيجان ها و التهاب هاي جنسي را فزوني بخشد و تقاضاي جنسی را به صورت عطش روحي و يک درخواست اشباع نشدني در مي آورد.
استاد شهيد مطهري در اين زمينه مي فرمايد: «روح بشر فوق العاده تحريک پذير است، اشتباه است که گمان مي کنيم تحريک پذيري روح بشر محدود به حد خاصي است و از آن پس آرام مي گيرد…. هيچ مردي از تصاحب زيبا رويان و هيچ زني از متوجه کردن مردان و تصاحب قلب آنان و بالاخره هيچ دلي از هوس سير نمي شود. از طرفي تقاضاي نامحدود خواه نا خواه انجام نشدني نيست و هميشه مقرون است با نوعي احساس محروميت و دست نيافتن به آرزوها که به نوبه خود منجر به اختلالات روحي و بيماري هاي رواني مي گردد.»
د) بازيابي شخصيت
اگر زنان از حجاب بي بهره باشند هر گونه توجهي به آنان جنبه شهواني دارد، در نتيجه ارزش هاي راستين آنان فراموش مي شود. به همين جهت تا زماني که جاذبه ظاهري دارند مورد توجه هستند و وقتي اين جاذبه از بين مي رود، احساس غربت، پوچي و پشيماني مي کنند. هر قدر زن از شخصيت معنوي و زيبايي هاي دروني بر خوردار باشد به همان ميزان خود را از به نمايش گذاشتن زيبايي هاي ظاهري بي نياز مي بيند و احساس ارزشمندي بدون شروط ديگران پيدا مي کند. پس حجاب رمز بازيابي شخصيت زن مسلمان است چنين زني در خود کمبودي احساس نمي کند و ارزش خويش را در تن آرائي و خودنمايي و حرکات هوس انگيز نمي داند.
آثار اجتماعي
الف) بر چيدن زمينه فساد
بد حجابي زن در جامعه آتش هوس را در اندرون مرد مي افروزد، مردان کم اراده و سست عقيده را به چشم چراني که خود منشا بسياري از مفاسد است وا مي دارد چنان که امام صادق ـ عليه السلام ـ مي فرمايند: «نگاه تيري از تيرهاي زهرآگين شيطان است چه بسا يک نگاه که حسرت طولاني در پي دارد.» بنابر اين حجاب زمينه بسياري از مفاسد را بر مي چيند.
ب ) افزايش بهره وري و فعاليت هاي اجتماعي
اگر زنان و مردان در محيط هاي جداگانه اي مشغول تحصيل، کار و يا هر نوع فعاليتي باشند و يا اگر فرضاً در يک محيط مشغول هستند شوونات اسلامي را مراعات کنند، اين امر از توقف و رکود کارآيي مردان از سوئي و از سوي ديگر از ايجاد مانع از پرداختن زن به کار و فعاليت اجتماعي جلوگيري مي کند. مطالعات دانشمندان تربيتي نشان داده در آن مدارسي که دختر و پسر با هم درس مي خوانند، کم کاري، عقب افتادگي، عدم مسئوليت به خوبي مشاهده شده است.
ج) اختصاص يافتن التذاذهاي جنسي به محيط خانواده
حجاب، جامعه را از بي بند و باري ها و لذت هاي جنسي پاک مي کند و التذاذهاي جنسي را به نهان خانه زناشويي و محيط خانواده مي برد و به اين ترتيب از بسياري از ناهنجاري هاي اجتماعي از قبيل افزايش ميزان طلاق، بي علاقگي به ازدواج و … که مشکلات زيادي را براي جامعه فراهم مي کنند. جلوگيري به عمل مي آورد.
مركز مطالعات و پژوهش هاي فرهنگي حوزه علميه