قلم نوری چیست؟

اگر یک گرافیست قدیمی باشید و تجربه کار با مداد و قلم و گچ و خلاصه ابزارهایی را که حالا دیگر قدیمی به نظر می رسند داشته باشید، حتما خیلی وقت ها وقتی دارید با کامپیوتر طرحی را آماده می کنید دلتان برای آن روز ها تنگ می شود و با خودتان آرزو می کنید ای کاش می توانستید لذت کار کردن با قلم و کاغذ را به همراه راحتی کار کردن با کامپیوتر یکجا داشته باشید.

البته این آرزو به هیچ وجه آرزوی محالی نیست و می توانید به راحتی با خواندن این مقاله به این نتیجه برسید که از تکنولوژی هر کاری بر میاید، حتی زنده کردن خاطرات قدیمی. ابزارهای جدید در شکل های قدیمی جدا از لذت بخش بودن کار با قلم و کاغذ، شاید خیلی چیزهایدیگر باشد که شما را گاهی ترغیب به استفاده از آن ها کند. یکی از این موارد کنترل خیلی خوبی است که معمولا بر روی آن ها دارید.

موس کامپیوتر هر چند به خوبی از عهده انجام خیلی کار ها بر می آید اما هر گز نمی تواند بعضی از کارها را انجام دهد. برای مثال شما نمی توانید با فشار دادن موس بر روی میز خطوط پر رنگ تری رسم کنید (درست مانند کاری که می توان با مداد انجام داد) و یا اینکه با تغییر دادن جهت و شکل نگهداری آن، به خط هایی که می کشید طرح بدهید. البته خیلی از چیزهای دیگر هم هستند که شما طراحان حرفه ای حتما بهتر از من می دانید. اما یک تخته گرافیکی (یا قلم نوری) می تواند همه این کارها را به راحتی انجام دهد. شما هم حس خوب کار کردن با ابزارهای قدیمی را به دست خواهید آورد، هم کنترلی عالی بر روی تک تک خطوطی که بر روی کار می کشید خواهید داشت و هم در نهایت سهولت و سرعت استفاده از کامپیوتر را از دست نخواهید داد.

یک تخته گرافیکی (تخته دیجیتالی، پد گرافیکی، تخته طراحی و یا حتی قلم نوری) یک ابزار جانبی است که می توان از طریق آن داده ها را،درست مانند موس و صفحه کلید، به کامپیوتر وارد کرد. با استفاده از این تخته می توان تصاویر و کارهای گرافیکی را به راحتی با دست کشید. دقیقا همان حالتی که پیش از این تصاویر را با مداد بر روی کاغذ می کشیدید. به علاوه، این تخته ها می توانند برای امضا کردن و شناسایی امضا نیز به کار روند.

یک تخته گرافیکی (که قلم و صفحه نیز خوانده می شود) از یک صفحه تخت و صاف و یک قلم با نوک مخصوص تشکیل شده است که می توان با استفاده از این قلم مخصوص بر روی صفحه ی تخت نقاشی کرد. البته تصاویر بر روی خود این تخته نشان داده نمی شوند بلکه بر روی صفحه نمایش کامپیوتر ظاهر می شوند. با این حال حتی برخی از مدل های تخته های گرافیکی هستند که یک صفحه نمایش مخصوص همراه خود دارند که می توانید آثار حرکت قلم بر روی صفحه را هم روی آن ببینید.

در بسیاری از موارد این تخته ها کاملا جایگزین موس شده و به عنوان یک ابزار نقطه یاب در کامپیوتر مورد استفاده قرار می گیرند. تاریخچه و پیش زمینه تخته های گرافیکی در گذشته با نام های “اسپارک” یا تخته های صوتی نیز شناخته می شدند.

در این تخته ها از قلم های مخصوصی استفاده می شد که بوسیله یک دوشاخه جرقه زن صداهای بسیار کمی تولید کردند. سه میکروفون با آرایش مثلثی در اطراف این جرقه زن قرار داده می شد تا صدای تولید شده در فضا را بگیرد. این سیستم بسیار پیچیده و پر هزینه بود و صداها و نویزهای خارجی نیز بر روی حسگرها تاثیر می گذاشت و دقت کار را پایین می آورد. اولین صفحه الکترونیکی مخصوص نوشتن “Telautograph” نام داشت که در سال ۱۸۸۸ توسط الیشا گری اختراع شد.

الیشا گری با الکساندر گراهام بل مخترع تلفن هم عصر بوده است. اولین تخته گرافیکی که شبیه به نمونه های حال حاضر بود و برای نوشتن با دست در داخل کامپیوتر استفاده می شد،” Styalator” نام داشت که در سای ۱۹۵۷ ساخته شد. نسل بعدی ( که اولین تخته دیجیتالی نیز به حساب می آید ) تخته RAND نام داشت که البته با نام Grafacon نیز شناخته می شد.

البته این نمونه که در سال ۱۹۶۴ ساخته شد صرفا مخصوص انجام کارهای گرافیکی بود. تخته RAND از یک صفحه صاف تشکیل شده بود که شبکه ایی از سیم در زیر آن وجود داشت و خصوصیات افقی و عمودی را در یک محدوده کوچک مغناطیسی شناسایی و رمز گشایی می کرد. قلم نوری سیگنال های مغناطیسی را دریافت می کرد و سپس آنها را به صورت اطلاعات کد گذاری شده برمی گرداند.

این دستگاه های دیجیتال ساز (دستگاه هایی که اطلاعات آنالوگ را به اطلاعات دیجیتال تبدیل می کنند) در اواسط دهه ی ۷۰ و اوایل دهه ۸۰ بسیار مورد توجه کاربران قرار گرفت و عنوان هوشمندترین دستگاه دیجیتال ساز را به خود اختصاص داد.

در این دوران دستگاهی با نام BitPad توسط شرکت Summagraphics تولید شد. این دستگاه به عنوان یک ابزار برای وارد کردن اطلاعات به کامپیوتر و یک وسیله کمکی برای کامپیوتر مورد استفاده گرفت. البته کارایی آن دقیقا مانند تخته های گرافیکی بود. نرم افزارهایی مثل AutoCAD نیز بر اساس کارایی همین دستگاه ها ساخته شد.

همچنین Summagraphics یک BitPad با نام OEM تولید کرد به همراه کامپیوترهای Apple و به عنوان یک وسیله مورد نیاز برای Apple ll فروخته می شد. در این تخته ها از تکنولوژی الاستیسیته مغناطیسی استفاده شده بود که در ساخت آن از سیم های مخصوصی استفاده می شد که از آلیاژ خاصی ساخته شده بودند. این سیم ها دور یک لایه جامد و سفت پیچیده شده بودند تا بتوانند به درستی محل قرار گرفتن قلم نوری بر روی صفحه دیجیتالی را مشخص کنند. این تکنولوژی قادر بود تا محور Z یا عمق را نیز تشخیص دهد.

تشخیص محور Z به این معنی بود که این ابزار می توانست میزان فشار را نیز احساس کرده و بر این اساس کلفتی و نازکی خطوط رسم شده را مشخص نماید. اولین تخته گرافیکی مخصوص کامپیوترهای خانگی Koala Pad نام داشت. با وجود اینکه طراحی این تخته مخصوص Apple ll بود اما می توانست به همراه تمامی کامپیوتر های خانگی که از تصاویر گرافیکی پشتیبانی می کردند نیز مورد استفاده قرار گیرد. برای مثال در کامپیوترهای رنگیTRS-۸۰ و Commodore ۶۴ و خانواده ۸ بیتی Atari از Koala از این تخته استفاده شد. این تخته ها با جدیت و رقابت شدیدی بین تولید کنندگان ساخته شد اما در این بین شرکت Atari توانست بهترین محصول را تولید کند. در دهه ۸۰ شرکت های مختلفی تخته های گرافیکی بسیاری را تولید کردند و امکانات بیشتری مانند شناسایی دست خط را نیز به آنها اضافه کردند.

منبع: پرشین تاتس

روبات‌های معلم، دوره‌های آموزشی الکترونیک، مدارک علمی الکترونیک و دانشگاه‌های مجازی در حال تغییر مفهوم آموزش و ارتقاء آن به عصری جدید با فرصت‌ها و چالش‌های غیر قابل پیش‌بینی هستند .

فن‌آوری اطلاعات جدید به سرعت ما را به استفاده از روش‌های تعاملی، قابل حمل، شخصی‌سازی شده و جدید آموزش و پرورش ترغیب می‌کنند.

این در حالی است که تحولات فن‌آوری‌های ارتباط راه‌دور و ارتباط جمعی نه تنها به دانش‌آموزان، معلمان و محققان توانایی استفاده از اطلاعات را می‌دهد، بلکه به آن‌ها در به کارگیری ابزار آموزشی، سرگرمی و محتوای دیگر از طریق شبکه‌های کامپیوتری، تلفن‌ها و تلویزیون‌های کابلی و ماهواره‌ای کمک می‌کند. فن‌آوری‌های دیجیتالی همچنین به آن‌ها اجازه تعامل در فرآیند یادگیری از طریق روش‌های تعاملی نظیر صوت و تصویر، متن و فرمت‌های چندرسانه‌ای را می‌دهد. تعدد رسانه‌های تعاملی دیجیتالی که برای نیاز‌های شخصی افراد طراحی شده‌اند به آموزش عالی در ارتقاء به سمت مدل‌های جدید ارائه آموزش کمک می‌کند.گرچه اکثر دانش‌آموزان سواد کامپیوتری دارند، ولی بعضی معلمان از این دانش برخوردار نیستند. این نقصان باید با آموزش معلمان و آموختن استفاده از کامپیوتر و فن‌آوری‌های تعاملی برطرف شود.

همچنین معلمان باید روش‌های سنتی آموزشی خود را با دانش‌آموزانی تطبیق دهند که به علت بزرگ شدن با کامپیوتر و تلویزیون، به جای سخت‌افزاری نظیر کتاب و جزوه، به استفاده از ابزار دیداری علاقه دارند. البته در حال حاضر بعضی جنبه‌های مدل‌های آموزشی جدید در بسیاری از موسسات آموزشی ایالات متحده و کشورهای دیگر نمایان هستند. مدارس و دانشگاه‌ها به سرعت کامپیوتری شده‌اند و همین امر باعث شده تا دانش‌آموزان به خدماتی نظیر فیلم‌های تعاملی، Wi-Fi و شبکه‌های جهانی دسترسی پیدا کنند. همچنین در بسیاری موسسات آموزشی، کلاس‌های الکترونیک و مجازی جای کلاس‌های سنتی و تخته سیاه را گرفته‌اند.

معلمان نیز به طور گسترده جلسات درس خود را با بسته‌های آموزشی شامل متن، صوت و گرافیک مجهز می‌کنند و از چارچوب‌های دیجیتالی نظیر پادکست و شبکه‌های اجتما‌عی برای برقراری فضای بحث و گفتگو با دانش‌آموزان استفاده می‌کنند.از این می‌توان نتیجه گرفت که روند تغییرات به سمت شخصی‌سازی و استفاده از بسته‌های آموزشی از طریق ابزاری مانند کتب، فیلم، فاکس، تلفن، تلویزیون و کامپیوتر است به گونه‌ای که دانش‌آموزان در آینده شاید دیگر هیچگونه تماس رودر رویی با اساتید و همکلاسی‌های خود نداشته‌باشند.

هم‌اکنون بسیاری از دانشگاه‌های آمریکایی و کشورهای دیگر دوره‌های آموزشی آنلاین ارائه و به دانشجویان اجازه ثبت‌نام و پرداخت شهریه از طریق تلفن یا اینترنت را می‌دهند.با افزایش محبوبیت و سرعت آموزش الکترونیک در جهان، تعداد دانشگاه‌های مجازی و دانشگاه‌های غیر مجازی که این دوره‌ها را در برنامه خود گنجانده‌اند نیز افزایش می‌یابد.

در حال حاضر دانش‌آموزان در سراسر جهان می‌توانند سری به کلاس‌های مجازی بزنند، به طور همزمان با دانش‌آموزان دیگر در نقاط دوردست ارتباط برقرار کنند، ایده‌های خود را به اشتراک بگذارند و در تحقیقات گروهی یا آزمایشگاهی شرکت کنند.دانش‌آموزان و معلمان اکنون با استفاده از چارچوب‌های تعاملی دیجیتال، می‌توانند در بحث و گفتگو با متخصصان حوزه‌های مختلف نظیر سیاست، فرهنگ و محیط زیست شرکت کنند.

در آینده نزدیک، حتی دانش آموزانی که زبان محل دانشگاه را بلد نیستند می‌توانند با استفاده از ابزار فن‌آوری‌های عصر اطلاعات به تحصیل در آن دانشگاه بپردازند.جادوی فن‌آوری دیجیتال ترجمه همزمان یک زبان به یک یا چند زبان دیگر را فراهم ساخته‌است و دانشجویان در سراسر جهان برای دانش آموختن دیگر نیازی به ترک کشور خود ندارد.گرچه روش‌های سنتی تحصیل و آموزش به سرعت در حال منسوخ شدن هستند، برجستگی دانش و آموزش رسمی سرعت بیشتری کسب می‌کند. آموزش یکی از عوامل کلیدی توسعه و رشد ملی است و خوشبختانه، دیگر به عوامل جغرافیایی نیز محدود نخواهد شد. آموزش در حال فراملی شدن است و در هر جا به سرعت، ارزان و آسان قابل دسترسی خواهد بود.

ژاپنی‌ها به تازگی از یک روبات به نام Saya به عنوان معلم، پذیرشگر و منشی استفاده می‌کنند که این امر موقعیت‌ها و چالش‌های جدیدی در آموزش را معرفی می‌کند. همچنین گزارش‌های حاکی از آن هستند که دانش‌آموزان معلم خوش رنگ و شوخ خود را دوست دارند!

منبع: fekreno.org

Classroom: ابزار کمک آموزشی گوگل برای معلمان گوگل از ابتدای تولید لپ تاپ های کروم بوک، قصد تسهیل روال آموزشی را داشت و هنوز هم این هدف را دنبال می کند. اما این غول جستجوگر یک محصول دیگر برای ارتقای حوزه آموزشی آماده کرده و نام آن را Classroom یا کلاس درس گذاشته. سرویس کمک آموزشی که مختص معلمان است و چندی قبل، نسخه آزمایشی آن را معرفی کرده بود و حالا، به طور کامل آماده بهره برداری شده. این سرویس کاملا رایگان بوده و به معلمان این امکان را می دهد که محتوای آموزشی خود را پیش از شروع کلاس آماده کنند و بدون نیاز به هرگونه کاغذی آنها را از طریق اینترنت در اختیار دانش آموزان خود قرار دهند. همچنین امکان نظارت مستقیم و زنده بر دانش آموزان حین انجام تکالیف در “کلاس درس گوگل” برای معلمان وجود دارد. معلمان می توانند مباحث آموزشی خود را در صفحه مربوط به خود قرار دهند و پس از آن دانش آموزان آن کلاس را اضافه کنند. پس از اتمام تدریس هم تکالیف یا امتحانات از پیش آماده شده را در همانجا می توانند برای دانش آموزان بفرستند. بدین طریق نظارت مستقیمی به شاگردان خود خواهند داشت. کلاس درس گوگل به خوبی با سرویس پردازش ابری این شرکت، گوگل درایو هماهنگ است. زمانی که معلمان اقدام به ساخت محتوای آموزشی می کنند، امکان الصاق فایل های نوشتاری (Doc, Excel یا Powerpoint) موجود در گوگل درایو را هم خواهند داشت و سپس آن فایل به صورت خودکار برای تمام دانش آموزان کپی خواهد شد. اما نکته خوشحال کننده کلاس درس گوگل در پشتیبانی کامل این سرویس از زبان فارسی است. طبق گفته گوگل در وبلاگ خود، این سرویس برای ۴۲ زبان آماده شده و به طور کامل با تمام دستگاه ها سازگاری کامل دارد. برای استفاده از کلاس درس گوگل اقدامات خاصی لازم نیست فقط به آدرس اینترنتی Google Classroom مراجعه کنید و کلاس درسی و محتوای آموزشی خود را بسازید. http://classroom.google.com

منبع: دیجیاتو digiato

حضرت در عالم مکاشفه فرمودند: شیخ جعفر شما که اهل حساب و عدد هستید چطور کلمه “یمین” را حساب نکردید؟

پیشتر در نوشتار ” انسان‌های غایب در روز حشر ” گفتیم که مخلصین (به فتح لام) نورچشمی‌های خدایند و یکی از فضایل و خصائل بی حدّ و عدّ این جماعت این است که از حشر در محشر و محاسبه روز حساب معافند. نه فقط از حشر و حساب که از سوال قبر و نکیر و منکر و میزان و صراط نیز.

بر این حقیقت دلالت دارد کریمه: فَإِنَّهُمْ لَمُحْضَرُونَ إِلَّا عِبَادَ اللَّهِ الْمُخْلَصِینَ؛ به یقین همگی (در دادگاه عدل الهی) احضار می شوند![صافات/127-128].

از مخلصان و مقربان درگاه خدا که بگذریم، در فرودست، کسانی را می‌یابیم که قرآن از آنها تعبیر کرده است به “اصحاب یمین". قرآن می‌فرماید: در قیامت شما انسان‌ها سه دسته خواهید شد:

گروهی در زمره اصحاب یمین،

گروهی در عداد اصحاب شمال

و گروهی هم از جمله مقربین ( که پیشتر وصف جمیلشان گذشت).

«وَ كُنْتُم ازْواجاً ثَلثَةً فَاصْحابُ الْمَیْمَنَةِ ما اصْحابُ الْمَیْمَنَةَ وَ اصْحابُ الْمَشْئَمَةِ ما اصْحابُ الْمَشْئَمَةِ وَ السَّابِقوُنَ السَّابِقوُنَ اوُلئِكَ الْمُقَرَّبوُنَ.».[واقعه/7تا11] این آیات، اصحاب یمین را در مقابل اصحاب شمال گذاشته است. اصحاب یمین همان گروهی هستند که در قیامت، نامه عملشان به دست راستشان داده می شود:

فَأَمَّا مَنْ أُوتِیَ كِتابَهُ بِیَمینِه [انشقاق/7]. اما چه فرقی است بین مقربان(مخلصان) و اصحاب یمین؟ مقربان کسانی اند که فانی در افعال، صفات و ذات خدایند. اینها حسابشان با خدا پاک است چون از نفس و مشتهیات نفسانی رهیده و به قاف قله قرب خدا، رسیده اند.

در این منزل سکنی گزیده و خدا را بدون حجاب و احتجاب، به نظاره می نشینند.

از این روست که خداوند شهادت داده است که هیچ کس را یارای توصیف حضرتش نیست مگر این جماعت: «سبحان الله عما یصفون الا عباد الله المخلصین »؛ پاك و منزه است خداوند از آنچه او را توصیف می كنند، مگر توصیف بندگان مخلص خداوند[صافات/159-160]. همین ویژگی ها موجب شده است که مخلصین، خودشان را نبینند. نه تنها برای نفس شان، خودیتی قائل نیستند که حتی اعمالشان را نیز نمی بینند. اما اصحاب یمین متوسطین در ایمانند و رشک برانگیزترین ویژگی شان اینکه روزی که در قیامت که همه در اسارت کارهای زشت و نکوهیده خویش اند، ایشان هیچ دَینی بر گردنشان نیست.

چنانکه می فرماید: «كُلُّ نَفْسٍ بِما كَسَبَتْ رَهینَة إِلاَّ أَصْحابَ الْیَمینِ »؛ هر كس در گرو اعمال خویش است جز اصحاب یمین[مدثر/28-29] رهینه یعنی وثیقه و گروگان. چیزی که آدمی باید گرو بسپارد تا مالی را قرض بگیرد. اگر چه گاه گاهی خبط و خطایی به دست آنها رفته است اما به دلیل یک ویژگی ممتاز که دارند، بر خلاف دیگران، در رهان عمل خویش نیستند. آن ویژگی ممتاز نیست مگر ولایت اهل بیت(علیهم السلام).

على بن ابراهیم از حضرت صادق علیه السّلام روایت كرده كه «الیمین امیرالمؤمنین علیه السّلام و شیعته و اصحابه»، پس شیعیان امیر المؤمنین علیه السّلام رقاب خود را بسبب قبول ولایت ولى خداى تعالى علیه السّلام از قید رهانت برآورده اند.[ تفسیر شریف لاهیجى، ج 4، ص: 638]. مقربان کسانی اند که فانی در افعال، صفات و ذات خدایند. اینها حسابشان با خدا پاک است چون از نفس و مشتهیات نفسانی رهیده و به قاف قله قرب خدا، رسیده اند.

در این منزل سکنی گزیده و خدا را بدون حجاب و احتجاب، به نظاره می نشینند. حسن ختام این مقال، حکایتی است نکته‌آموز از عارف واصل، شیخ جعفر مجتهدی(علیه‌الرحمه): در احوالات شیخ جعفر مجتهدی آمده، یک روز که مشغول تلاوت قرآن بودم به این آیه برخورد نمودم که : « كُلُّ نَفْسٍ بِمَا كَسَبَتْ رَهِینَةٌ إِلَّا أَصْحَابَ الْیَمِینِ » به فکر افتادم که اصحاب یمین چه کسانی هستند که در روز قیامت همه در گرو اعمالشان می‌باشند الا آنها؟ هر چه جستجو کرده و مراجعه نمودم متوجه این مطلب نشدم. تا اینکه نجف خدمت حضرت مولا امیرالمومنین علی علیه السلام رسیدم و به آقا عرض کردم مولای من اصحاب یمین چه کسانی هستند که در گرو عملشان نمی باشند؟ حضرت در عالم مکاشفه فرمودند: شیخ جعفر شما که اهل حساب و عدد هستید چطور کلمه “یمین” را حساب نکردید؟ هنگامی که کلمه یمین را “حساب” کردم متوجه شدم حاصل آن میشود عدد ۱۱۰. در آن موقع فهمیدم که كُلُّ نَفْسٍ بِمَا كَسَبَتْ رَهِینَةٌ إِلَّا شیعیان حضرت امیرالمؤمنین علی علیه السلام یعنی فردای قیامت همه گرفتار حساب و کتاب اعمالشان هستند مگر شیعیان و پیروان امیر المومنین که به عنایت و شفاعت حضرت مولا حساب و کتابی بر آنها نیست.[لاله ای از ملکوت، صص ۵۴ و ۵۵]

نویسنده: شکوری_شبکه تخصصی قرآن تبیان

جز اندکی از پیشینیان و تنی چند از بزرگان معاصر که به اجمال در این باره سخنانی به میان آورده اند، هنوز اما کسی به تفصیل پرده از این راز سر به مهر برنگشوده که چرا حضرت رسالت پناه(ص)، سوره “یاسین” را “قلب قرآن” خوانده است؟!

پای ثابت سوالات قرآنی مسابقات مسجد محله و مدرسمان، همیشه این بود که قلب قرآن، چه سوره ای است؟ و چون از بس شنیده بودم، از پیش جواب را در آستین داشتم اما هیچ گاه نپرسیده بودند و هیچ وقت برایم سوال نشده بود که آخر چرا به این سوره، «قلب» گفته شده است؟ و چرا از میان همه سور ها، یاسین؟ پیش خود می گفتم اگر معصوم اینگونه فرمایش کرده است لابد حکمتی دارد و عجبا که هیچ وقت، پی کشف حکمت این کلام حکیمانه نرفتم! تا امروز که این سوال به جِدّ برایم مطرح شد و بهانه ای خجسته دست داد تا بروم سراغ منابع تفسیری و رصد کنم آنچه را که ارباب تفاسیر در این باره گفته اند.

نتیجه مطالعه اما اندکی دور از انتظار بود. چرا که در نهایت شگفتی دریافتم که جز اندکی از پیشینیان و تنی چند از بزرگان معاصر، آنهم به اجمال، هنوز کسی به تفصیل پرده از این راز سر به مهر برنگشوده که چرا حضرت رسالت پناه، محمد خاتم(ص)، سوره “یاسین” را “قلب قرآن” خوانده است؟! گویا این سوال برای اجلّه بزرگان این علم شریف، چندان مطرح نبوده و اکثرا تنها به نقل روایت نبوی بسنده کرده اند.

اما بر خلاف گذشتگان، برخی معاصران درصدد کشف این حکمت ناگفته برآمده اند که و دیدگاه هایی را به میان آورده اند که خواهد گذشت. و اما پیش از پاسخ تفصیلی، نخست متن حدیث: امین الاسلام، طبرسی، این روایت را نخست از حضرت ختمی مرتبت، نقل کرده که حضرتش فرمود: «لكل شی ء قلبا و قلب القرآن یس». (هر چیز، قلبی دارد و قلب قران، سوره یاسین است) و آنگاه روایت را با تفصیل بیشتر، این بار از زبان امام صادق(ع) چنین آورده است: «انّ لکلّ شیئ قلباً و قلب القرآن یس فمن قرأ یس فی نهاره قبل ان یمسی کان فی نهاره من المحفوظین والمرزوقین حتی یمسی، و من قرأها فی لله قبل ان ینام و کل به الف ملک یحفظونه من کل شیطان رجیم و من کل آفة». (براى هر چیزى قلبى است و قلب قرآن سوره یس است پس هر كس در روز پیش از آنكه شام كند بخواند در روز آن از حفظ شدگان و روزى داده شدگان باشد تا شب كند و هر كس در شب بخواند پیش از آنكه بخوابد خدا بر او هزار فرشته مأمور كند تا او را از هر شیطانى پلیدى و از هر آفتى حفظ نماید. )[ مجمع البیان، ج 20، ص360] كل العالم، قلبش می شود كل آدم. كل آدم می شود نفس خاتم. او می شود قلب عالم. سوره ی «یس»، سوره ی قلب عالم امكان است. این است كه این سوره، قلب قرآن است.

تبیین وجوه تسمیه سوره یاسین به «قلب قرآن» یک. دیدگاه غزالی امام محمد غزالی از بزرگان اهل تسنن، بر این باور است که صحت ایمان در گرو اعتراف به معاد و روز رستاخیز است و چون در سوره یاسین، این اصل به بهترین وجه ممکن، تبیین شده است، لذا پیامبر(ص) این سوره را بدین نام خوانده است. این سخن را امام فخز رازی صاحب تفسیر کبیر مفاتیح الغیب، به نقل از غزالی،اینگونه آورده است: «و قال الغزالی فیه: إن ذلك لأن الإیمان صحته بالاعتراف بالحشر و الحشر مقرر فی هذه السورة بأبلغ وجه، فجعله قلب القرآن لذلك.» [مفاتیح الغیب، ج5، ص273.]

دو. دیدگاه آیت الله قاضی از معاصران، عارف بی بدیل، سید علی قاضی، استاد عرفان علامه طباطبایی(رحمه الله علیهما) دلیل این نام گذاری را وجود دو آیه پایانی این سوره می داند که در آن از حقایقی شگرف و متعالی سخن به میان آمده است.سید محمدباقر موسوی همدانی مترجم تفسیر المیزان علامه طباطبایی، در مقدمه خود بر این تفسیر گرانسنگ به نقل از علامه می نویسد: « وقتى از محضر مرحوم استاد علّامه پرسیدم به چه مناسبت سوره مباركه «یس» قلب قرآن است، فرمودند: همین سؤال را از حضور استادمان مرحوم آقاى قاضى (همان عارف نامور و عالم ربانى) پرسیدم، ایشان در جواب فرمودند بمناسبت دو آیه آخر سوره: «إِنَّما أَمْرُهُ إِذا أَرادَ شَیْئاً أَنْ یَقُولَ لَهُ كُنْ فَیَكُونُ- فَسُبْحانَ الَّذِی بِیَدِهِ مَلَكُوتُ كُلِّ شَیْ ءٍ وَ إِلَیْهِ تُرْجَعُونَ » لذا مرحوم استاد درباره این دو آیه چنین مى فرماید: «و من غرر الآیات فیها قوله تعالى انما امره …»[ ترجمه تفسیر المیزان، مقدمه مقدمه،ص 28]

سه. دیدگاه علامه شعرانی عالم ذوالفنون، علامه ابوالحسن شعرانی در حاشیه هایی که بر سه تفسیر گزانسنگ شیعی؛ مجمع البیان ، روح الجنان و منهج الصادقین نگاشته اند دیدگاه سومی دارد مبنی بر اینکه: « در سوره یس از فروع احكام و اخلاق چیزى نیست و همه محاجّه در اصول دین است و از این حدیث معلوم مى شود مهمّ ترین تعلیمات قرآن در اصول عقاید، محاجّه براى تحكیم آن است وگرنه یس را قلب قرآن نمى فرمود، و اصول دین نسبت به فروع به منزله قلب است.»[ پژوهش هاى قرآنى علامه شعرانى،ج 3، ص1089]

چهار. دیدگاه آیت الله العظمی وحید خراسانی یکی از منابع نفیس قرآن پزوهی، سلسله درس های تفسیری مرجع عظام تقلید آیت الله حسین وحید خراسانی است که تا آنجا که راقم این سطور اطلاع دارد، مع الاسف هنوز به زیور طبع آراسته نشده است. معظم له در مقدمات تفسیر این سوره، پس از نقل روایت یادشده سخنی دارند که جهت حفظ امانت، عین فرمایش ایشان نقل می شود.: «این روایت ختم كلام است.

هم عامه، هم خاصه، هر دو طبقه از شخص خاتم این روایت را نقل كرده اند و روایت این است: هر چیزی قلبی دارد. باز خود حدیث معجزه است؛ هر چیزی قلبی دارد! امروز پیشرفت علم به اینجا رسیده كه كشف می كند هر چیزی قلبی دارد، مركزی دارد. این كلمه را در جزیرة العرب، هزار و چهارصد سال قبل، در امتی فرمود كه آن امت از حلوا خدا درست می كردند، صبح تا ظهر سجده می كردند، ظهر می خوردند. همچو كسی، در همچو امتی، ظهور كرد، آن روز یك كلمه ای گفت كه امروز در عالم علم، شق القمر می كند! برای هر چیزی قلب است، حتی اتم. كوچكترین ذره قلب دارد. قلب هر چیزی هم متناسب با آن چیز است…

بعد كه هر چیزی قلبی دارد فرمود: قلب قرآن سوره ی یس است. چرا سوره یس قلب قرآن است؟ هیچ فكر كردید؟ سرّ اعظم این است: عالم امكان هم، قلب دارد. قلب عالم امكان خاتم پیغمبران است. این قلب عالم است. هر چیزی قلب دارد، عالم هم قلب دارد. كل العالم، قلبش می شود كل آدم. كل آدم می شود نفس خاتم. او می شود قلب عالم. سوره ی «یس»، سوره ی قلب عالم امكان است. این است كه این سوره، قلب قرآن است. پنج اسم دارد: محمد، احمد, ٌدر قرآن این اسماء آمده- عبد، نور. آن اسمی كه آن اسم مرموزترین اسماء است، اسم یاسین است. «یس، والقرآن الحكیم، انك لمن المرسلین»، این خطاب به یاسین است.

یاسین, خاتم النبیین است. او قلب عالم امكان است؛ سوره ی او قلب قرآن است. »

نویسنده: شکوری_شبکه تخصصی قرآن تبیان