طرح انگلستان برای مبارزه با حجاب
فاجعه خونین حمله به مسجد گوهرشاد یکی از اوراق ننگین تاریخ در دوره رضاخان میباشد. رضاخان که با زور سر نیزه و با حمایت بیگانگان به قدرت رسید ، طرح اسلام زدایی را به اجرا گذاشت . از جمله در سال ۱۳۱۴ همزمان با اجباری شدن کلاه شاپو برای مردان ، زمزمههای حجابزدایی زنان نیز بلند شد.
دستور کشف حجاب و دین زدایی از انگلستان آمده بود و «رضاشاه»، «آتاتورک» و «امانالله خان»-پادشاه افغانستان- باید اجرایش میکردند. پس در سال ۱۳۰۵٫ش توسط رضاشاه فرمان اجرای مقدماتش صادر شد. اول قرار بود که اجرای آن مرحله به مرحله باشد تا از ایجاد بلوا و شورش مردم جلوگیری شود اما یک اتفاق بزرگ تاریخی آن را به یک برنامه دفعتاً و سرکوبگرانه بدل کرد.
حکومت پهلوی از سال ۱۳۱۴ و پس از بازگشت رضاشاه از سفر به ترکیه، مرحله جدیدی را در مسیر نهادینه کردن کشف حجاب و اجباری شدن کلاه بین المللی(شاپو) شروع کرد و جشن هایی را با حضور مقامات بلندپایه کشور به پا می کرد تا به این اندیشه غربی رسمیت بخشد. این امر، موجب مخالفت روحانیون و مراجع در شهرهای مختلف می شد. در این میان، آیت الله حاج آقا حسین قمی از روحانیون مشهد، به قصد مذاکره با رضا شاه به تهران می رود که بازداشت می شود. پس از آن، مسجد گوهرشاد که از چند روز قبل محل اجتماع و سخنرانی علیه اقدامات جدید رژیم بود، حال و هوای دیگری به خود می گیرد.
بنا بر اسناد تاریخ به دستور رضاشاه در روزهای ۲۰ و ۲۱ تیر ماه ۱۳۱۴ شمسی مسجد گوهرشاد که مملو از جمعیت معترض بود مورد حمله قشون قزاق قرار گرفت و مسجد گوهرشاد به خاک و خون کشیده شد . بیش از دو هزار تا پنج هزار تن به شهادت رسیدند و حدود هزار و پانصد نفر به اسارت نیروهای قزاق در آمدند.
قیام مسجد گوهرشاد و کشته شدن هزاران نفر از مردم و روحانیت و تبعید و زندانی شدن جمع بسیاری از آن ها، نقطه اوج مبارزه های بر ضد رضاخان بود و از آن واقعه جان گداز تا سقوط پهلوی اول و دوم، این مبارزه هم چنان ادامه داشت تا این که خداوند متعال، پاداش این مبارزات و از جان گذشتگی ها را، پیروزی انقلاب اسلامی، که از بزرگ ترین انقلاب های تاریخ است، قرارداد و این ملت را به نعمت استقلال، آزادی و جمهوری اسلامی آراسته و مفتخر ساخت و عظمت اسلام را زنده نمود و آن را مقدمه ای برای ظهور و قیام شمشیر انتقام گیری و عدالت فراگیر و نابودی بت های گسترده عالم گیر، حضرت مهدی موعود(عجل الله تعالی فرجه الشریف) قرار داد.
یکی از قیامهای خونین مردم مسلمان ایران به رهبری مراجع تقلید در قرن معاصر، که نقطه عطفی درتاریخ قیامهای اسلامی در تاریخ صد ساله اخیر است، قیام مردم مسلمان در مسجد گوهرشاد، در کنار مرقد مطهر حضرت امام رضا علیه السلام بر ضد دیکتاتوری رضاخان، و کشف حجاب او است