شاگردانی عفیفه و نجیبه
شاگردان بانویی هم بودند که از علم امام صادق علیه السلام بهره می بردند. یک بخش از این بانوان، دختران، همسر و کنیزان و عروسان امام علیه السلام بودند. بر همین اساس هم بانوانی چون «فاطمه»، «اسماء» دختران امام، سعیده و حُسنیه کنیزان امام علیه السلام و یا حُمیده عروس امام علیه السلام جزء محدثات و روایت کنندگان شیعه هستند.
اما ایشان شاگردانی داشتند که بدون داشتن رابطه نسبی و یا سببی از دریای علمشان بهره می بردند. یکی از این شاگردان «حُبابه والبیّه» است.
حبابه بانویی مومن و دانشمند بود که خداوند عمری طولانی به او عطا کرد. حبابه محضر چندین امام را درک کرد و از دریای علمشان استفاده فراوان کرد. حبابه سال ها به زنان شیعه درس دین می داد و به سوالات شرعی شان پاسخ می گفت.
در ضمن او بسیار نکته سنج و دقیق بود. از داوود رقّی روایت شده که: «روزی به همراه چند نفر در خدمت امام صادقعلیه السلام بودیم که حبابه وارد شد و مسائل مختلفی از حلال و حرام از حضرت پرسید. ما از سوالات ظریف و دقیق او تعجب کردیم. حضرت فرمود: آیا تا به حال از این مسائل که حبابه پرسید، سوالات بهتر و دقیقتری شنیده بودید؟ عرض کردیم: فدایت شویم به درستی که چشم و دل ما روشن شد…»ـ مناقب ابن شهرآشوب، ج۲، ص ۲۷۵-
از دیگر بانوان شاگرد امام جعفرصادق علیه السلام دو خواهر به نام «سعیده» و «مَنّت» دختران ابی عمیر بودند. این دو بانوی بسیار مومن و پرهیزگار سال ها از محضر امامعلیه السلام استفاده کرده و دانش فراوانی کسب کرده بودند. هر دو جزء راویان حدیث و معلم بانوان هم عصر خود بودند. روایت شده که سعیده بنت ابی عمیر زیاد به مسجد النبی میرفت و بر پیامبرصل الله علیه و آله و سلم درود می فرستاد.
در واقع بانوان تربیت شده در محضر امام علیه السلام خود تبدیل به رسانه ای برای انتقال مفاهیم عمیق شیعی به سایر بانوان مسلمان بودند و اینچنین معارف شیعه در میان امت رسول الله تا به امروز باقی مانده است…
منابع:
۱-«محدثات شیعه»، تالیف دکتر نهلا غروی نائینی، انتشارات دانشگاه تربیت مدرس، چاپ اول ۱۳۷۵٫ش، صفحات ۲۰۶ و ۲۷۶
۲-«اصحاب امام صادق(ع)»، نوشته علی محدث زاده، سازمان چاپ و انتشارات وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، چاپ اول ۱۳۷۳٫ش، صفحات ۱۴۰، ۱۴۳ و ۲۲۷
۳-«آشنایی با حوزه های علمیه شیعه در طول تاریخ»، نوشته سید حجت موحدابطحی، انتشارات نشاط(اصفهان)، چاپ اول ۱۳۶۵٫ش، ص ۱۸۸
bahejab.com