قَالَ أَبُو عَبْدِ اللَّهِ علیه السلام:
إِنَّ مِنَ الْعُلَمَاءِ مَنْ يُحِبُّ أَنْ يَخْزُنَ عِلْمَهُ وَ لَا يُؤْخَذَ عَنْهُ فَذَاكَ فِي الدَّرْكِ الْأَوَّلِ مِنَ النَّارِ
وَ مِنَ الْعُلَمَاءِ مَنْ إِذَا وُعِظَ أَنِفَ وَ إِذَا وَعَظَ عَنَّفَ‏ فَذَاكَ فِي الدَّرْكِ الثَّانِي مِنَ النَّارِ
وَ مِنَ الْعُلَمَاءِ مَنْ يَرَى أَنْ يَضَعَ الْعِلْمَ عِنْدَ ذَوِي الثَّرْوَةِ وَ الشَّرَفِ وَ لَا يَرَى لَهُ فِي الْمَسَاكِينِ وَضْعاً فَذَاكَ فِي الدَّرْكِ الثَّالِثِ مِنَ النَّارِ
وَ مِنَ الْعُلَمَاءِ مَنْ يَذْهَبُ فِي عِلْمِهِ مَذْهَبَ الْجَبَابِرَةِ وَ السَّلَاطِينِ فَإِنْ رُدَّ عَلَيْهِ شَيْ‏ءٌ مِنْ قَوْلِهِ أَوْ قُصِّرَ فِي شَيْ‏ءٍ مِنْ أَمْرِهِ غَضِبَ‏ فَذَاكَ فِي الدَّرْكِ الرَّابِعِ مِنَ النَّارِ
وَ مِنَ الْعُلَمَاءِ مَنْ يَطْلُبُ أَحَادِيثَ الْيَهُودِ وَ النَّصَارَى لِيُغْزِرَ بِهِ وَ يُكْثِرَ بِهِ‏ حَدِيثَهُ فَذَاكَ فِي الدَّرْكِ الْخَامِسِ مِنَ النَّارِ
وَ مِنَ الْعُلَمَاءِ مَنْ يَضَعُ نَفْسَهُ لِلْفُتْيَا وَ يَقُولُ سَلُونِي وَ لَعَلَّهُ لَا يُصِيبُ حَرْفاً وَاحِداً وَ اللَّهُ لَا يُحِبُّ الْمُتَكَلِّفِينَ فَذَاكَ فِي الدَّرْكِ السَّادِسِ مِنَ النَّارِ
وَ مِنَ الْعُلَمَاءِ مَنْ يَتَّخِذُ عِلْمَهُ مُرُوءَةً وَ عَقْلًا فَذَاكَ فِي الدَّرْكِ السَّابِعِ مِنَ النَّارِ.

امام صادق علیه السلام فرمود:
همانا از میان عُلما کسی است که دوست دارد علمش را ذخیره کند و از او فرا نگیرند پس [جای] او در دَرَک اول از دوزخ خواهد بود.
و از میان علما کسی است که وقتی موعظه شود آن را برنتابد و زمانی که [خود، دیگران را] موعظه نماید سختی و شدت به خرج دهد، پس او در درکِ دوم از دوزخ جای دارد.

و از جمله ی علما

کسی است که معتقد است علم را [بایست] در نزد ثروتمندان و اشراف قرار دهد و برای فقرا در علم سهمی قائل نیست، پس او در درکِ سوم از دوزخ خواهد بود.
و از ایشان کسی است که در رابطه با علمش به روش زورمندان و پادشاهان رفتار می کند اینگونه که چون چیزی از سخنش رد شود و یا درباره ی کارش کوتاهی گردد خشم گیرد، بنابر این او در درک چهارم دوزخ خواهد بود.

و از آنان کسی است که گفته های یهود و نصرانیان را می طلبد تا با آنها سخنش را بیش و بسیار کند، پس او در درک پنجم جهنم قرار گیرد.
و از عالمان کسی است که خود را در جایگاه فتوا قرار می دهد و می گوید از من بپرسید و حال آنکه چه بسا به یک حرف [از علوم دین] دست نیافته باشد و خداوند کسانی را که [به ناحق] عهده دار [امری] می شوند دوست ندارد، پس [جای] وی در درک ششم آتش است.
و از ایشان کسی است که دانش خود را به کار می گیرد برای [مشهور شدن به] شرافت و عقلانیت، لذا جایگاه او در هفتمین طبقه از جهنم خواهد بود.

الخصال، ج‏2، ص352
بحار الأنوار (ط - بيروت)، ج‏2، ص108

نکته:
می توانیم با کمی دقت در متن حدیث و تطبیق آن با پیرامون مان برای هر یک از فقراتش مصادیق بسیاری بیابیم؛
- علمایی که پیوسته در کارِ کتمان و پوشیده داشتن علوم اهل بیت (علیهم السلام) از پیش چشم مردم اند،
- علمایی که تنها به یادگیری و مباحثه ی الفاظ مشغول و از خودسازی غافل شده و در نتیجه تبدیل به مجسمه هایی از غرور و تعصب و تکبر گشته اند،
- آنها که فقط به ارتباط با ثروتمندان و طبقات اجتماعی بالا می اندیشند و ضعفای جامعه در ذهن و محضرشان جایی ندارند،
- آنان که دانسته هایشان را وسیله ی تحکّم و زورگویی قرار داده و خویش را سرآمد فهمیدگی می پندارند،
- کسانی که شب و روزشان را در سایت ها و نشریات و کتاب های غربی می گذرانند، فلسفه ی و جامعه شناسی غرب می خوانند تا به کمال علمی دست یابند و قرآن و حدیث را کم فایده و عقب مانده می شمارند.

- بی خبرانی که بدون هیچ بصیرت و تأملی جامع در آیات و روایات، تنها به پشتوانه چند سال جمع آوری اصطلاحات خود را مرجع تقلید می خوانند، آواز فتوا سر می دهند و نتیجه ی بسیاری از فتاوایشان مخالفت با کلام معصوم است،
- و سرانجام، مزوّرانی که می بایست امانت دارانه و به عنوان واسطه، علوم اهل بیت (علیهم السلام) را به دست مردم برسانند اما آن علوم را نمایشی برای عقل و فهم خود قرار داده چنین جلوه می دهند که گویی هر آنچه می گویند و می نویسند از تراوشات عقول خودشان است و لاغیر.

بیاییم به وسیله ی انس با روایات اهل بیت (علیهم السلام)، اهالیِ این آفات مُهلک را بشناسیم و دین و دنیای خویش را از گرفتاری در دام های ایشان نجات داده و به لطف خدا سعادتمند گردیم و باید بدانیم وقت کم است و راهی به جز این نداریم.