دید و بازدید
قرآن کريم : وَ اعْبُدُوا اللّه َ وَ لا تُشْرِكُوا بِهِ شَيْأً وَ بِالْوالِدَيْنِ اِحْسانا وَ بِذِى الْقُربى وَ الْيَتامى وَ الْمَساكِينِ وَ الْجارِ ذِى الْقُربى وَ الْجارِ الْجُنُبِ وَ الصّاحِبِ بِالْجَنْبِ وَ ابْنِ السَّبيلِ وَ مَا مَلَـكَتْ اَيْمانُـكُمْ اِنَّ اللّه َ لا يُحِبُّ مَنْ كانَ مُخْتالاً فَخُورا؛
[سوره نساء، آيه ۳۶]
خدا را بپرستيد و هيچ چيز را شريك او قرار ندهيد! و به پدر و مادر خوبى كنيد و همچنين به خويشاوندان و يتيمان و مسكينان و همسايه نزديك و همسايه دور و دوست و هم نشين و در راه ماندگان و بردگان (خدمتكاران) خود، زيرا خداوند، كسى را كه متكبّر و فخرفروش است، دوست ندارد. مطالعات نشان داده است دید و بازدید با اقوام و خویشاوندان روی مغز تاثیر میگذارد.
تحقیق جدیدی نشان میدهد دیدار با اعضای خانواده و یا حتی تماشای عكسهای آنها میتواند بخشی از مغز را كه بیانگر احساسات شما درباره فامیل، دوستان و حتی خودتان است، برانگیزد.
این اولین تحقیقی است كه فعالیت دو بخش مغز را مقایسه می کند كه یكی از این دو بخش مربوط به دیدن اعضای خانواده و فامیل و دیگری مربوط به ملاقات با دوستان و غریبهها است. نتایج تحقیق همچنین میتوانند توضیح دهند كه چرا هنگامی فردی شبیه به خودمان را میبینیم، فورا اعتمادمان نسبت به او جلب میشود.
به اعتقاد استیون پلاتك كه به همراه شلی كمپ این مطالعه را انجام داده اند، ما دوست داریم کنار آدمهایی باشیم كه شبیه ما هستند و این امر به خاطر توانایی ذهن ناخودآگاه ما در رابطه با كشف شباهتهای ظاهری اتفاق میافتد. در این تحقیق، محققان روی افرادی كه در حال دیدن تصاویر بستگان، دوستان، غریبهها، خودشان و … بودند ام.آر.آی انجام دادند.
تاثیر دیدوبازدید آنها به این نكته پی بردند كه عكسهای مربوط به بستگان و كسانی كه شباهت ظاهری با فرد مورد مطالعه داشتند از طریق بخش خودارجاعی مغز پردازش شد، ولی بقیه تصاویر ناحیه دیگری از مغز را فعال كرد كه مربوط به گرفتن تصمیمهای مهم و حساس در رابطه با خود میشود.
از نكات جالب توجه تحقیق پلاتك و كمپ این بود كه مغز میتواند افراد را به لحاظ اجتماعی رتبهبندی كند و اعضای فامیل را هم در صدر این دستهبندی قرار میدهد.
از آنجایی كه امور مربوط به فامیل از طریق بخش خودارجاع مغز پردازش میشوند، می توان توضیح داد كه چرا از نظر ما اعضای خانواده و فامیل جزو امور شخصی ما محسوب میشوند.
به همین دلیل است كه ما میتوانیم بعضی از عادات زشت دوستانمان را تحمل كنیم، ولی نمیتوانیم در مورد بستگانمان این مساله را بپذیریم، چون مغز ما در مورد آنها همانطوری قضاوت میكند كه در مورد خودمان. به اعتقاد پروفسور تاد شاكلفورد، استاد روانشناسی دانشگاه آتلانتیك فلوریدا، این تحقیق نمونه بسیار جالبی از نظریه تكامل درباره علم عصب شناختی رفتار است.
او ابراز امیدواری كرده كه محققان دیگری كه درباره علم عصب شناختی تحقیق میكنند، تحقیقات دكتر پلاتك را دنبال كنند. به نظر پروفسور شاكلفورد، احتمالا شخصی كه به نظر ما چهرهای دوستانه دارد، در واقع از نظر ظاهری نیز شبیه ما است و دلیل اینكه احساسات ما نسبت به این آدمها شبیه احساس ما نسبت به خودمان است، ریشه در دیدارهای خانوادگی ما دارد.