نامعلوم بودنِ هویت حقیقی و سرانجامِ کسانی که در فهمِ عمیقِ دین تلاش نمی کنند
قال امیرالمؤمنین علیه السلام:
لَا تَكُونُوا كَجُفَاةِ الْجَاهِلِيَّةِ لَا فِي الدِّينِ يَتَفَقَّهُونَ وَ لَا عَنِ اللَّهِ يَعْقِلُونَ كَقَيْضِ بَيْضٍ فِي أَدَاحٍ يَكُونُ كَسْرُهَا وِزْراً وَ يُخْرِجُ حِضَانُهَا شَرّا.
امیرالمؤمنین علی علیه السلام فرمود:
همچون ستم پیشه گان [و حق نشناسان] دورانِ جاهلیت نباشید که نه در [فهمِ] دین تعمّق می کنند و نه در [امر] خدا می اندیشند. مانند پوسته ی تُخمی [مشکوک] در محل تخمگذاری [پرندگان]، که [از سویی ممکن است] شکستنش گناه باشد و [از طرفی ممکن است] نگهداری اش شرّی به بار آورد.
نهج البلاغة، ص240
بحار الأنوار (ط - بيروت)، ج1، ص219
شرح:
امیرالمؤمنین علیه السلام در این کلام، افراد بی توجه به یادگیری دین را به تُخمی مشکوک و ناشناس در محلِ تخمگذاری شترمرغ ها تشبیه کرده اند که مشخص نیست تُخمِ چه چیزی است. از سویی ممکن است تخم پرنده باشد و با شکستنش گناهی انجام گیرد و از طرفی ممکن است تخم افعی باشد و نگهداری اش شرّی به دنبال داشته باشد.
حضرت با این تشبیه از نامعلوم بودن هویت حقیقی و سرانجام کسانی که تلاشی در فهمِ عمیق دین نمی کنند خبر می دهد. زیرا ممکن است با وجود اینکه در میان مسلمین و مؤمنین متولد شده و عمری را سپری کرده باشند اما به علّت سطحی بودن دانسته هایشان از مفاهیمِ دین، گرفتار شبهات و انحرافات فکری و عقیدتی شوند و به صورت شیطانی گمراه و گمراه کننده سر از تخم برآورند.
و این هشداری است برای مؤمنین تا درباره ی آموزش های دینی به ویژه کلام اعجاز آمیز اهل بیت علیهم السلام به فرزندان شان به مسئولیت خود عمل کنند. باشد که خود و خانواده شان را به لطف و یاریِ پروردگار در برابر فتنه ها مقاوم سازند و با سربلندی، آزمون های زندگی را پشت سر گذارند و به سعادت ابدی نائل آیند.